Vườn nho Hạ Đen là mô hình đầu tiên được trồng thành công ở huyện Sông Mã. Qua 2 năm có thể khẳng định rằng cây nho Hạ Đen đã đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với nhiều loại cây trồng khác. Mô hình này đã và đang được kỳ vọng sẽ góp phần đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp của địa phương.
(Nho Hạ Đen được trồng tại Công ty TNHH Nông lâm nghiệp Sông Mã)
Sau khi đi tham quan, học hỏi kinh nghiệm trồng nho của Công ty cổ phần Duy Khánh, xã Chiềng Ngần, thành phố Sơn La. Nhận thấy điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của Sông Mã phù hợp với loại cây trồng này. Công ty TNHH nông lâm nghiệp Sông Mã, đã đầu tư 200 triệu đồng làm hệ thống nhà lưới rộng 5.000 m² tại xã Nà Nghịu để đưa cây nho Hạ Đen về trồng.
Để việc trồng nho đem lại hiệu quả, sau khi đầu tư xây dựng nhà lưới, xử lý đất, làm đất theo đúng quy trình kỹ thuật. Tháng 5/2020, những cây nho giống được Công ty TNHH nông lâm nghiệp Sông Mã đưa vào trồng. Đến tháng 10/2020 thì nho bắt đầu ra hoa, đậu quả; tháng 12/2020 cho thu những chùm nho đầu tiên. Giống Nho Hạ Đen không hạt có những ưu điểm vượt trội, như: Sinh trưởng khỏe, nhanh cho thu hoạch, nho có độ ngọt cao, sai quả, thịt dày và không hạt. Cây nho Hạ Đen cho thu hoạch 2 vụ vào tháng 6 và tháng 12. Vì vậy, dù vốn đầu tư ban đầu khá cao nhưng hiệu quả kinh tế lâu dài, càng về sau càng ít chi phí.
Với 5.000 m2 trồng nho, năm 2021 Công ty đã thu được 1,4 tấn nho, với giá bán trung bình 150.000 - 180.000 đồng/kg. Toàn bộ sản lượng nho được bán cho khách đến tham quan, trải nghiệm và hệ thống siêu thị ở Hà Nội và các cửa hàng tiêu thụ nông sản trên địa bàn tỉnh. Từ hiệu quả kinh tế mang lại, Công ty đã tiếp tục mở rộng trồng thêm 1.000 m2, nâng tổng quy mô vườn nho lên 6.000 m2.
(Nho Hạ Đen bán tại vườn có giá từ 150.000 – 180.000 đồng/1kg)
Qua 2 năm đưa vào trồng, có thể khẳng định cây nho Hạ Đen hoàn toàn có khả năng thích nghi với điều kiện, thổ nhưỡng của địa phương. Năm nay Công ty đã áp dụng kỹ thuật tỉa quả, đầu tư lắp đặt camera tại gốc nho để giám sát chất lượng nước tưới tiêu và phân bón. Nhờ đó chùm nho năm nay cho quả to gấp đôi so với năm ngoái. Dự kiến sản lượng đạt 2,4 tấn quả, cho thu nhập gần 400 triệu đồng/năm; giải quyết việc làm cho 4 lao động địa phương với mức lương trung bình 5-5,6 triệu đồng/tháng.
Ngoài việc duy trì diện tích trồng nho thương phẩm, Công ty đã ứng dụng khoa học kỹ thuật sản xuất và cung ứng cây giống. Hiện nay, trong vườn ươm của Công ty có khoảng 1.000 cây nho giống chuẩn bị xuất bán, với giá 30.000 đồng/cây. Nho Hạ Đen của Công ty TNHH Nông lâm nghiệp Sông Mã là một trong những sản phẩm được huyện Sông Mã lựa chọn và đăng ký tham gia trưng bày, giới thiệu tại chuỗi sự kiện Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân Việt Nam và Khai mạc Festival trái cây và sản phẩm ocop Việt Nam tổ chức tại tỉnh Sơn La.
Với những hiệu quả, giá trị kinh tế sau 2 năm, có thể khẳng định, cây nho Hạ Đen hoàn toàn có khả năng thích nghi với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng địa phương và cho thấy giống cây này đã đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với nhiều loại cây trồng khác. Đây là mô hình nông nghiệp công nghệ cao, nhằm nâng cao thu nhập, góp phần từng bước chuyển dịch cơ cấu cây trồng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.