* Tên gọi khác: Hán

* Dân số: Dân tộc Hoa có hơn 900 ngàn người. Gồm những nhóm có khác biệt nhau nhất định về tiếng nói, tên gọi, lịch sử, di cư,v.v….

* Cư trú: Đồng bào sinh sống ở nhiều nơi từ Bắc đến Nam, ở cả nông thôn và thành thị.

* Ngôn ngữ: Tiếng nói của người Hoa thuộc nhóm chữ Hán.

Ảnh minh họa

* Kinh tế: Người Hoa làm nhiều nghề nghiệp khác nhau( nông nghiệp, thủ công, công nghiệp, công nhân, viên chức, giáo viên, buôn bán, làm muối, đánh cá, v.v….). Nông dân Hoa có truyền thống trồng lúa nước lâu đời, có nhiều kinh nghiệm sản xuất, tạo ra những nông cụ tốt: Cày, bừa dùng đôi trâu kéo, hái gặt lúa, cuốc, thuổng…. Nhiều nghề gia truyền của người Hoa đã nổi tiếng từ lâu.

Ở: người Hoa thường cư trú tập trung thành làng xóm hoặc đường phố, tạo thành khu vực đông đúc và gắn bó với nhau. Trong đó các gia đình cùng dòng họ thường ở phổ biến là: Nhà 3 gian 2 chái, nhà chữ 'môm', nhà chữ ' khẩu ', thường được lợp ngói mang hoặc lá, phên, tường trình hoặc xây bằng đá, gạch mộc….

* Trang phục: Trong các ăn mặc, đàn ông dùng quần áo như đàn ông Nùng. Giáy, Mông, Dao….. Đàn bà mặc quần, áo 5 thân cài cúc vải ở bên nách phải, dài trùm mông, áo cộc tay cũng 5 thân. Các thầy cúng có y phục riềng khi làm lễ. Nón, mũ, ô là các đồ đội trên đầu thông dụng của người Hoa.

* Hôn nhân – gia đình: Trong gia đình người Hoa, chồng ( Cha ) là chủ hộ, chỉ con trai được thừa kế gia tài và con trai cả luôn được phần hơn. Cách đây khoảng 40-50 năm vẫn còn những gia đình lớn có tới 4-5 đời, đông tới vài chục người, Nay họ sống theo từng gia đình nhỏ.

Đám cưới dân tộc Hoa - ảnh minh họa

Hôn nhân ở người Hoa do cha mẹ quyết định, nạn tảo hôn thưởng xẩy ra. Khi tìm vợ cho con, người Hoa chú trọng đến sự ' môn đăng, hộ đối' giữa 2 gia đình và sự tương đồng về hoàn cảnh kinh tế cũng như địa vị xã hội.

* Ma chay: Theo phong tục Hoa phải trải lần lượt các bước: Lễ báo tang, lễ khâm liệm, lễ mở đường cho hồn người chết, lễ chôn cất, lễ đưa hồn người chết đến cõi ' Tây thiên Phật quốc', lễ đoạn tang.

Người Hoa quan niệm mọi vật đều có ' hồn' hay ' thần' các bậc cha mẹ, ông bà…. Đã chết được thờ cúng tại nhà. Bên cạnh đó , đạo Khổng, đạo Phật, đạo Lão tác động sâu sắc. Thôn xóm Hoa có chùa, đền, miếu để thờ cúng.

* Văn hóa: Người Hoa thích hát ' Sơn ca' (San cưa), gồm các chủ đề khá phong phú: tình yêu trai gái, cuộc sống, quê hương, tinh thần đấu tranh….. Ca kịch cũng là một hình thức sinh hoạt nghệ thuật đồng bào ưa chuộng. Nhạc cụ có kèn, sáo, nhị, hồ, trống, thanh la, não bạt, đàn tỳ bà, tam thập lục… Ngày tết thường biểu diễn múa sư tử, múa quyền thuật. Lễ hội cũng là dịp tổ chức chơi du, đua thuyền, vật, đánh cờ….