Các doanh nghiệp, HTX sản xuất nông nghiệp trên địa bàn đã từng bước ứng dụng công nghệ cao vào sản sản xuất nông nghiệp như áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp tốt theo tiêu chuẩn VietGAP vào lĩnh vực trồng trọt; quy mô được nhân rộng sang nhiều địa bàn xã khác. Mô hình sản xuất nhãn chất lượng cao VietGAP cũng như một số mô hình nông nghiệp khác đã mang lại sự thay đổi về kinh tế rõ rệt; năng suất, chất lượng cao, đảm bảo an toàn và hiệu quả kinh tế cao, nâng cao đời sống của nhân dân trên địa bàn, góp phần phát triển nền kinh tế của huyện Sông Mã, trong đó có các chương trình dự án đạt hiệu quả cao như:

         1. Ứng dụng sản xuất giống ba ba gai và xây dựng mô hình chăn nuôi ba ba thương phẩm tại Sông Mã, tỉnh Sơn La

          - Địa điểm: Huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La.

          - Cơ quan chủ trì thực hiện: Doanh nghiệp tư nhân Hải Ly Sông Mã.

          - Chủ nhiệm dự án: KS Lương Văn Vịnh.

          - Tổ chức phối hợp thực hiện dự án (cơ quan chuyển giao công nghệ): Trường ĐH Nông nghiệp I Hà Nội.

          - Thời gian thực hiện dự án: 24 tháng (từ tháng 01/2010 đến tháng 12/2011).

         2. Xây dựng mô hình chăn nuôi cá lăng chấm thương phẩm tại huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La

          - Địa điểm: Huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La.

          - Cơ quan chủ trì thực hiện: Hợp tác xã Hương Sơn Sông Mã.

          - Chủ nhiệm dự án: KS Lương Văn Vịnh.

          - Tổ chức phối hợp thực hiện (cơ quan chuyển giao công nghệ): Viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I.

          - Thời gian thực hiện dự án: 24 tháng (từ tháng 01/2013 đến tháng 12/2014).

          Với 02 dự án trên đều triển khai thực hiện hoàn thành trong giai đoạn 2010 - 2015, cụ thể: Mô hình ứng dụng sản xuất giống ba ba gai, xây dựng mô hình chăn nuôi ba ba thương phẩm hoàn thành tháng 12/2011, Mô hình chăn nuôi cá lăng chấm thương phẩm, hoàn thành tháng 12/2014. Kết quả bước đầu cho thấy sinh trưởng và phát triển tốt. Tuy nhiên, do mức đầu tư ban đầu lớn, giá cả không ổn định, thị trường tiêu thụ chủ yếu là ở các tỉnh miền xuôi, khó khăn trong việc vận chuyển (đối với cá lăng chấm do sức chịu đựng yếu) mô hình cá lăng chấm thương phẩm đã ngừng thực hiện, mô hình sản xuất giống ba ba gai giảm số lượng hộ chăn nuôi.

        3. Xây dựng mô hình sản xuất nhãn chất lượng cao VietGAP tại huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La

          - Địa điểm: Huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La.

          - Cơ quan chủ trì thực hiện: Trung tâm Ứng dụng chuyển giao tiến bộ KH&CN Sơn La.

          - Chủ nhiệm dự án: ThS Đỗ Đức Hưng.

          - Tổ chức phối hợp thực hiện dự án (cơ quan chuyển giao công nghệ): Viện nghiên cứu rau quả.

          - Thời gian thực hiện dự án: 24 tháng (từ tháng 01/2012 đến tháng 12/2013).

         Trong giai đoạn 2011 - 2020, huyện Sông Mã tập trung chỉ đạo chuyển đổi cơ cấu cây trồng, giảm diện tích cây lương thực ngắn ngày kém hiệu quả trên đất dốc, trồng mới cây ăn quả có năng suất và hiệu quả cao. Đến thời điểm báo cáo, tổng diện tích cây ăn quả các loại của huyện Sông Mã là 10.276 ha, mùa vụ 2021 ước đạt 87.249 nghìn tấn; trong đó các cây ăn quả thế mạnh của huyện là: Nhãn 7.430 ha chiếm 72,44% tổng diện tích cây ăn quả, Xoài 1.800 ha, Mận 91 ha, …; các HTX đã phát huy được vai trò tập hợp, vận động xã viên và nhân dân thay đổi cách nghĩ, cách làm, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất nhất là thực hiện tốt việc liên doanh, liên kết tiêu thụ sản phẩm.

          Hiện nay trên địa bàn huyện Sông Mã có tổng số 61 HTX nông nghiệp với 671 thành viên, đang hoạt động kinh doanh theo Luật HTX năm 2012. Trên cơ sở 01 HTX xây dựng mô hình sản xuất nhãn chất lượng cao VietGAP ban đầu, đến nay huyện Sông Mã đã ứng dụng và nhân rộng trên địa bàn với 37/61 HTX sản xuất quả an toàn theo quy trình VietGAP với diện tích là 672,9ha, sản lượng quả đạt trên 8.007 tấn.

         UBND huyện đã phối hợp với Trung tâm Kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu I - Cục BVTV đánh giá cấp 09 mã vùng trồng nhãn xuất khẩu sang Úc, Mỹ diện tích 68,85 ha sản lượng 688,5 tấn. Cấp mã số vùng trồng sang thị trường Trung Quốc được 20 mã với diện tích 606 ha, sản lượng đạt trên 5.994 tấn.

         Các HTX dịch vụ nông nghiệp duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh theo phương án, điều lệ của HTX đã xây dựng và ban hành, tập trung vào một số lĩnh vực như cung ứng vật tư nông nghiệp, ứng dụng công nghệ cao vào phát triển cây ăn quả, các HTX nông nghiệp áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp tốt theo tiêu chuẩn VietGAP vào lĩnh vực trồng trọt, để sản xuất ra các sản phẩm có năng suất, chất lượng, an toàn và có sức cạnh tranh cao trên thị trường. Năm 2017 huyện sông Mã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận "nhãn hiệu Nhãn Sông Mã"; Năm 2021 được UBND tỉnh Sơn La cấp quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận "Nhãn Sơn La" cho 25 hợp tác xã.

          Liên kết với các Tập đoàn, các doanh nghiệp, chợ đầu mối nông sản để giúp HTX tiêu thụ sản phẩm nhãn. Đã có nhiều HTX ứng dụng công nghệ cao, liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm như: HTX Bảo Minh liên kết với Siêu thị VieCo Tập đoàn VingGroup; HTX Hoa Mười, HTX Toàn Thắng, HTX Khánh Minh, … đã kết nối với Công ty cổ phần Nông nghiệp hữu cơ FUSA - địa chỉ: Khu công nghiệp Tiền Trung, Phường Ái Quốc, Thành Phố Hải Dương; Công ty Nafood Tây Bắc - Mộc Châu; Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại tổng hợp Phương Mai; Công ty TNHH TM&DV Trường Mai; các thương nhân tại Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Đắk Lắk xuất khẩu sản phẩm nhãn sang các thị trường: EU & Vương Quốc Anh, Trung Quốc, Hàn Quốc...